شناخت نوع پوست جهت انجام مراقبت هاي لازم از پوست هر فرد امري کاملاً ضروري است. کيفيت اوليه پوست هر فرد يعني نوع پوست وي امري است که ژنتيکي تعيين مي شود يعني هر فرد با آن متولد مي شود اما در طول زندگي مسائل مختلف مي توانند روي کيفيت پوست تأثير بگذارند.
به عنوان مثال شستشوي بيش از حد پوست، افزايش سن، نور آفتاب، استرس هاي روحي و تغذيه نامناسب و رژيم هاي سخت و غير منطقي همگي مي توانند روي کيفيت معمول پوست هر فرد تأثير بگذارند.
بطول کلي مي توان پوست را به 5 نوع تقسيم بندي کرد:
1- پوست طبيعي
در اين نوع پوست، تمام اجزاء پوست به اندازه و به موقع فعاليت مي کنند و پوست نه خيلي خشک است و نه خيلي چرب. رطوبت پوست در حد مطلوب بوده و پوست از نظر ظاهري کاملاً صاف بوده، چرب و روغني به نظر نرسيده و منافذ آن گشاد نيستند.
اين نوع پوست کاملاً قابل انعطاف است و صابون را به خوبي تحمل مي کند. اين نو ع پوست ها، هر چند کم دردسرسازترين پوست ها هستند بايد مراقبت کافي به عمل آورد تا ديرتر دچار تغييرات پيري شوند.
2- پوست خشک
پوست هايي هستند کشيده و نازک و خشک که بسيار به سرما و شستشو با صابون هاي معمولي حساس بوده و به سهولت تحريک مي شود.
مقدار منافذ پوست در اين نوع پوست ها بسيار کم است و گاه هيچ منفذي را نمي توان پيدا کرد. اين افراد معمولاً پس از شستشوي پوست صورت، احساس کشيدگي پوست به خصوص روي گونه ها مي کنند.
اين پوست ها نسبت به نور آفتاب و شرايط نامساعد جوي مثل باد نيز بسيار حساس مي باشند. خشکي پوست موجب مي شود تا اين نوع پوست ها زودتر از ديگر انوع پوست دچار چين و چروک گردد.
در ابتدا خطوط ظريفي در اطراف چشم و لب ها تشکيل مي شود که اگر مراقبت هاي ويژه انجام نگيرد، تبديل به چروک خواهند شد. خشکي پوست بدليل کم بودن ترشحات غدد سباسه (چربي) و نيز تبخير بيش از حد آب در سطح پوست است.
خشکي پوست مي تواند منشأ داخلي يا خارجي داشته باشد. منظور از منشأ داخلي اين است که فرد مبتلا به خشکي پوست ژنتيکي است مثلاً ممکن است مبتلا به اگزماي سرشتي (درماتيت آتوپيک) است و يا نوعي بيماري پوست بنام ايکتيوز باشد.
منظور از منشأ خارجي اين است که فردي بواسطه مسائل شغلي وي تحريکات بيروني دچار خشکي بيش از حد پوست شده است. مثلاً کسانيکه به هر دليل با مواد شوينده زياد سر و کار دارند يا مثلاً با مواد شيمايي خاصي تماس دارند ممکن است دچار خشکي بيش از حد پوست گردند.
پوست هاي خشک بطور کلي مستعد پيري زودرس هستند و چين و چروک در صورت عدم مراقبت هاي لازم در سنين پايين روي پوست ايجاد خواهد شد. مصرف مکرر مرطوب کننده ها و چرب کننده ها در اين پوست ها ضروري است.
3-پوست چرب
در اين نوع پوست، فعاليت غدد سباسبه (چربي) بيشتر از حد معمول است. در پوست چرب، ضخامت لايه شاخي و کراتينيني بيشتر است و همين امر سبب ضخيم تر به نظر رسيدن اين نوع پوست مي گردد.
اغلب يک لايه چربي روي اين گونه پوست ها وجود دارد که موجب براق به نظر رسيدن آن شده و هم چنين اغلب منافذ باز فراوان و بعضاً گشادي در اين پوست ها وجود دارد.
صورت اين افراد صبح ها هنگام بيدار شدن از خواب، چرب و براق است. گاه دانه هاي سرسياهي بنام کومدون نيز در اين پوست ها قابل مشاهده است.
بايد بدانيم که اين نوع پوست ها برخلاف پوست هاي خشک بسيار مقاوم بوده و ديرتر دچار چين و چروک مي شود.
پوست چرب نياز به مراقبت فراوان دارد و به علت جذب آسان آلودگي هاي هوا و نيز گرد و غبار محيط بايد هميشه تميز و دور از آلودگي باشد و براي اين منظور گاه لازم است فرد، روزانه دو تا سه بار صورت خود را با صابون بشويد.
در اين حالت هميشه بايد پوست را با نوعي کرم مرطوب کننده ملايم و فاقد چربي پوست را مرطوب نگه داشت زيرا پوست هاي چرب مستعد آکنه و جوش زدن بوده و اگر فردي براي مرطوب کردن پوست از کرم هاي سنگين و چرب استفاده کند احتمال رخداد يا تشديد آکنه افزايش مي يابد.
از نظر پيشگيري از ايجاد چين و چروک اين نوع پوست ها جزء بهترين پوست ها مي باشند، در ضمن رخداد سرطانهاي پوست در پوست چرب نيز کمتر است.
4-پوست مختلط يا mixed
بيشتر خانم ها داراي اين نوع پوست هستند بدين معني که پوست پيشاني و بيني چرب بوده و بقيه نواحي بخصوص اطراف چشم و گونه ها خشک مي باشد، اصطلاحاً به ناحيه چرب اين نوع پوست ها ناحيه T مي گويند.
نگهداري اين نوع پوست ها نسبتاً مشکل است زيرا افراد بايد براي نواحي چرب مراقبت مربوط به پوست هاي چرب و براي نواحي چشم مراقبت هاي لازم براي پوست هاي خشک را بعمل آورد.
5-پوست حساس
اين پوست ها معمولاً خيلي خشک بوده، در لمس سفت به نظر مي رسد و به سهولت دچار التهاب و تحريک مي گردد.
اين پوست ها قادر به تحمل بسياري از کرم هاي مرطوب کننده وحتي ضدآفتاب ها نيستند. عطر و بوي کرم براي اين پوست ها آزاردهنده بوده و به سرعت دچار قرمزي والتهاب و حتي پوسته ريزي مي شوند.
مراقبت از اين نوع پوستها بسيار مشکل است و فرد بايد از فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي مخصوص پوست هاي حساس که داراي حداقل مواد نگهدارنده و نيز فاقد عطر باشد استفاده نمايد و با آزمودن فرآورده هاي مختلف، محصول مناسب و سازگار با پوست خود را پيدا کند.
فراموش نکنيد که اين پوست ها بسيار نسبت به نور آفتار و تغييرات دماي محيط نيز حساس هستند. اين افراد از ضدآفتاب هاي فيزيکي و ضدآفتاب فاقد مواد شيميايي استفاده کنند و براي آنها استفاده از ضدآفتاب هاي مخصوص بچه ها توصيه مي شود.
بيماراني که پوست حساس دارند بايد در مصرف برخي داروهاي موضعي شامل اسيدهاي ميوه، ويتامين هاي E,C لانولين، پروپيلين گليکول و رتيوئيدها (که براي درمان آکنه استفاده مي شود)پرهيز نمايند.
آزمونی برای تعیین و شناخت نوع پوست
شناخت نوع پوست کار دشواری نیست، شما برای تعیین دقیق نوع پوست خود با دقت به این سوال ها پاسخ دهید: (منبع)
1- پس از پاک کردن پوست خود از مواد آرایشی و آلودگی ها، معمولا چه احساسی دارید؟
الف. هنوز تمام سطح پوستم چرب و براق است.
ب. فقط پیشانی، بینی و چانه ام چرب و براق است.
ج. نواحی پیشانی، بینی و چانه ام برق می زند ولی چرب نیست.
د. هیچ نقطه ای از صورتم چرب و براق نیست ولی شاداب است.
2- آیا پوست شما آسیب پذیر است؟
الف. حداکثر نیمی از هر ماه، دچار مشکل های پوستی هستم.
ب. یک هفته از هر ماه مشکل های پوستی دارم.
ج. گاهی دچار مشکل های پوستی می شوم. (هرماه اتفاق نمی افتد و مثلا یک ماه درمیان است)
د. به ندرت مشکل های پوستی دارم.
3- آیا منافذ پوست شما بسته و مسدود است؟
الف. معمولا منافذ بسته متعددی روی سطح پوست و صورتم وجود دارد.
ب. در بیشتر نقاط پوستم، به خصوص روی بینی و چانه، منافذ پوستی بسته دیده می شود.
ج. در چند نقطه کوچک به خصوص روی بینی و چانه ام منافذ پوستم بسته است.
د. به ندرت منافذ پوستم بسته است.
4- معمولا درمورد پوستتان چه احساسی دارید؟
الف. زیر پوستم احساس ناصافی و برآمدگی می کنم.
ب. بیشتر نواحی پوستم صاف است و برآمده یا ناهموار نیست.
ج. پوستم صاف است.
د. بیشتر مناطق پوستم صاف و در چند نقطه پوسته پوسته یا چروکیده است.
5- زمستان ها، معمولا پوست شما چگونه است؟
الف. دچار تغییرات فصلی نمی شود. (فرقی با بقیه ایام سال ندارد)
ب. چربی خود را از دست می دهد.
ج. گاهی احساس خشکی و کشیدگی پوست می کنم.
د. اغلب اوقات احساس خشکی و کشیدگی در پوستم دارم و حتی گاه پوسته پوسته می شود.
تفسیر آزمون
اگر در پاسخ به حداقل 4 سوال گزینه الف را انتخاب کرده باشید، پوست شما از نوع چرب است.
اگر در پاسخ به حداقل 4 سوال، گزینه ب را انتخاب کرده باشید، پوست شما از نوع ترکیبی (مخلوط) است.
اگر در پاسخ به حداقل 4 سوال گزینه ج را انتخاب کرده باشید، پوست شما از نوع نرمال است.
اگر در پاسخ به حداقل 4 سوال گزینه د را انتخاب کرده باشید، پوست شما از نوع خشک است.
بسار خب امیدوارم که بعد از خواندن این مطالب با روش شناخت نوع پوست خود آشنا شده باشد.
